دانلود رایگان


مباني قرآني كرامات اولياء - دانلود رایگان


دانلود رایگان پایان نامه مباني قرآني كرامات اولياء

دانلود رایگان
مباني قرآني كرامات اولياءمباني قر آني كرامات اولياء
طرح مسئله
مسئله، اين است كه امور خارق عادتي كه از سوي افراد خاصي انجام مي شود آيا در قرآن به عنوان اساسي­ترين منبع ديني بدان پرداخته شده است؟ و اگر بررسيده، سخنش چيست؟ از نگاه قرآن چه اموري سبب مي شود تا كارهاي خارق عادت از اوليا و عارفان سرزند؟ نگارنده سطور در يك تحقيق ميداني، شناخت عارف را به ميان عامه مردم و نيز دانش آموخته هاي سنتي و امروزي برده، بي گزاف قريب به اتفاق، انجام عمل خارق العاده، نيت خواني، اشراف بر ضماير و مانندهاي اين ها را ملاك عرفان و عارف قرار دادند. اين جانب بر همه تأسف خورد و بيش از همه، بر غربت عرفان اسلامي. اين جاست كه جا براي جولان عارف نما گرفته تا مرتاض و هر معبرّ خواب و حدس زننده و پيش گو و فال زن و كف بين و جز اينها باز مي شود تا راه شماري را ببندند و از سويي عده اي هم به كژراهه روند و حقيقت را گم كرده و ره افسانه زنند و عرفان را به تمسخر گيرند.
اما پژوهش حاضر در پي بررسي اين حقيقت است كه آيا كرامات اوليا، از ديد آبشخور اساسي دين اسلام يعني وحي اعتباري دارد؟ و وحي آن را عينيت­دار مي داند؟ و اگر معتبر است مي توان در قرآن هم عللي را براي آن تبيين نمود؟ چه كسي قدرت انجامش را دارد؟ فاعل حقيقي اين امر كيست؟ و آيا اوليا در اين عمل استقلال دارند يا لزوما به اذن قادر متعال است؟ حقيقت آن و گسستش از ديگر امور همگن اش كدام است؟ ارزش گزاري آن به چه نحو است؟ معرفتي يا اقناعي؟ اين ها پرسش هاي فرعي بود.
و اما سؤال اصلي اين كه: راه كارهاي وحياني ـ قرآني براي دست يازي به ولايت تكويني و انجام كرامات چيست؟ آيا اين كار در قرآن، شدني نشان داده شده و نمونه اي هم آورده است؟ بي گمان در ذهن بينندة امر خارق عادت پرسش هايي پيش مي آيد كه دين بايست پاسخگوي آن باشد و استوارترين پاسخ ها را قرآن عهده دار است. اما آرمان گرايي عرفان پژوهان ماية نبود واقع بيني نسبت به اين گونه امور شده است. نگارنده در پي آن است كه با نشان دادن و تحليل مايه هاي قرآني اين گونه كارها، راه ديني رسيدن به اين توانايي را پيش رو گذارد و با همين راه كار، سازوكاري براي احتراز از قدرت نمايي ساحران، مرتاضان و گاه عارف نمايان دست دهد چرا كه راقم اين سطور در چالش هاي پيش روي دانش، هماره سخن حَلّي را كاراتر از پاسخ نقضي مي داند. كوتاه سخن اينكه فرضيه و ادعاي نگارنده اين است كه مي شود با روي كردي وحياني ـ قرآني، به ناهمواري هاي فراروي عرفان اسلامي پايان داد و در موضوع نگاشت خود نيز به دنبال اين است كه ره يافتي قرآني براي پرسش اصلي بيابد. در اين ره­گذر براي اينكه سخن اصلي بيشتردر جان­ها فرو رود و به قول معروف اوقع في النفوس واقع شود، نخست گفتاري را به گذري بر گونه­هاي امور خارق عادت با تكيه بر يادكرد انسان­ها و موجوداتي كه آن كارها از آنها سرزده و يا پديد آمده، مي­پردازيم، و آنگاه به تحليل و دست داده مباني دست­يابي به چنين امور فراحسي و فوق طبيعت در پيشگاه قرآن مي­نشينيم.
اهميت و ضرورت پژوهش
اهميت اين پژوهش علمي به قدر ارزش آلايش فضاي عرفان اسلامي ـ و نه عرفان اسلامي ـ است.
عده­اي با ترفندي، عده اي را طلسم مي كنند، برخي گويا با دعا، آن طلسم را باز مي كنند، شماري رخ دادي را پيش گويي مي كنند، بعضي از درون شخص، چيزي را بر ملا مي كنند، مرتاضي با گردويي، چله اي را در قبر مي گذراند، سالكي ادعاي بهره­مندي از دست گيري شيخ از دنيا رفته اش را مي كند، عارفي مدعي است كه حيواني را مي ميراند و زنده مي كند و.... همه­ي اينها اموري غير عادي اند. كدام درست و كدام نادرست است؟ كدام حق و كدام باطل است؟ كدام شخص، عارف و كدام كاهن است؟ كرامت از اموري است كه گرچه ارزش معرفتي ندارد اما بيشتر افراد و شايد همه، عارف و درست كار را، نه مدعي هر عرفاني را، تنها كسي مي دانند كه مي­تواند كرامتي بياورد يا حديث كرامتش مي­كنند. به هر روي در بسياري از مسائل بزرگ و كوچك عرفان اسلامي جاي حرف باقي است و يكي از آن مسائل، سخن در امور خارق عادتي است كه از برخي افراد سر مي زند. در بيشتر نگاشته هاي عرفاني، اصول گو هايش و داستان سراهايش، از كرامات اوليا سخن به ميان رفته است برخي به تعريف مفاهيم و شماري بيشتر هم به قصه هاي كرامت پرداخته اند اما در هيچ كدامش مباني وحياني تبيين نشده است. آرمان گرايي فزاينده عرفان پژوهان در حال حاضر مايه اين شده كه نوشته هاي در باب كشف و شهود و معناي بسيار دور و در بسياري از موارد دست نيافتني آن، ذهن ها را خسته كند اما به قرار و آرامشي نرساند. كيست كه دوست نداشته باشد به تجربه شهود حق بار يابد، اما كمتر كسي را سراغ داريم كه شهودي كند. باري، واقع بيني را وانهاده و سخن پراكني در باره تجربه هاي ناياب عارفان و پيامبران، جستارهاي ديگر حوزه عرفان را زير چتر خود پنهان كرده و دردي را هم دوا نكرده، كه سرگرداني ها را هم افزوده است. اما گفتارهاي به ظاهر، پيش پا افتادة عرفان كه بسياري بدان مشغول اند و شماري سرگردان آن، را به امان خدا رها كرده اند. بالاخره داوري ما در گسست نهي كارهاي شگفت مرتاض ها با عارفان و خداجويان به چيست؟ شايسته است عرفان اسلامي با تكيه بر كتاب و سنت، پاسخ گو باشد. پژوهش پيش رو در عين اعتراف به اهميت و شايستگي گفتار درباره مشهودات عارفان و تجربه هاي عارفانه و سخن در اين باب كه امروزه به صورت آرمان در آمده، مشكلي از چالش هاي موجود در جامعه جهاني را تبديل به مسئله نموده است آن را پيش رو گذاشته و در قرآن، اساسي ترين منبع پاسخ گويي دين اسلام، به واكاوي نشسته است.
در هر شريعتي بازگرداندن مسائل ديني به منبع دسته اول آن دين، افزون بر رعايت اخلاق نگارش، يك الزام پژوهشي در مجامع علمي نيز به شمار مي آيد. اما مشكل، آن جايي است كه مجمع علمي مورد نظر، خود را برگرفته از تعاليم اصيل منبع اصلي دين بداند. عرفان اسلامي را در ديد نخست، به اسلام يعني قرآن و سنت مي بندند و حال اين كه اين سخن، خود در ميان عرفان پژوهان يك پرسش بنيادي است كه آبشخور عرفان اسلامي كجاست؟ و بر اين پايه يك نشانه سؤال، پيش روي همه مسائل عرفاني گذاشته مي شود. از اين هم كه قدري تنزل كنيم و بگوييم عرفان مسلمانان، به يكسره اسلامي است و در پي آن، هر آن چه در متون عرفاني مسلمانان آمده است برگرفته از منبع دسته اول يعني وحي است. اينك سخن اين است كه آيا به همه پرسش هاي موجود در فضاي عرفان اسلامي از زبان وحي سخن در آورده شده يا خير؟ آيا آن چه ارائه مي شود همان سخن وحي است؟
هر گاه در شبهه اي در اين موضوع، به انديشمندي دين مدار مراجعه مي كنيم، نهايت ره گشايي وي اين است كه ما را به كتاب و سنت برگشت دهد، حال، مبناي اين دو منبع قويم، در اين بحث چيست؟، هذا اوّل الكلام! اين همان نقطه آغازين و دليل ضرورت و الزام به اين پژوهش است كه چندين سال در ذهن راقم اين سطور، مبهم و مورد جستجو بوده است. اما پژوهنده اي به يك جا دست به قلم نبرده و در درياي وحي فرو نرفته و در بيكران قرآن، غوص ننموده است تا حتي يك منبع علمي مستقيم را در اين زمينه در اختيار نگارنده و نامه پاياني اش گذاشته باشد به همين دليل در آغاز طرح تصويب موضوع رساله، موانعي از قبيل نبود منبع و عدم توانايي دانشجو، گريبان گير اين بي مايه بوده و بي مايه فطير است. به هر روي پس از چند مرحله پافشاري، به فضل دارنده وحي اين توفيق يار شد تا نگارش علمي آغازين اين كمترين با منبع مستقيم وحياني دم ساز گردد و مباني قراني كرامات اوليا را بيرون كشد. منت خداي را.
كوتاه اين كه با نگاهي به پيشينه پژوهش ـ و نه پيشينه كرامت نگاري ـ اهميت، ارزش، جايگاه، كارايي، كلان بودن و نوآوري موضوع پايان­نامه را مي توان دريافت.
پيشينه ي پژوهش
تاريخ تذكره نويسي و كرامت نگاري اولياي الهي به درازاي تاريخ عرفان پژوهي اسلامي است. تا كنون آنچه در زمينه­ي كرامات اوليا نگاشته شده قريب به اتفاق، در بيان انواع و اقسام و طبقه بندي گونه­ها و بررسي موردي كرامات عارفان و صوفيان گذشته بوده است؛ و يا تفكر كلي تذكره نويسي و حديث كرامت را نقد كرده و بررسيده اند. نوشته هايي نيز در موضوع ولايت تكويني و نيز ولايت تكويني در قرآن در مقياس نوشته اي پراكنده و يا مقاله به بازار انديشه عرضه شده است كه بيشتر به اشاره رفتن به برخي كرامات اوليا در قرآن كريم پرداخته است. اما پژوهنده، پژوهه خود در اين موضوع را نو و بي پيشينه هيچ كتاب يا رساله و مقاله اي دانسته و نگاشته خود را تك نگاري در اين موضوع و ساختار آن را زائيده انديشه خود مي داند. بنابراين اين تراوش ذهني، هر چند كم مايه، اما شايد بتواند انگيزه اي براي انديشه هاي بزرگ پس از خود شود.
پرحجم ترين نوشته در امور خارق عادت و كرامات را مي توان مدينة معاجز الائمة الاثني عشر[1] نام برد كه در هفت جلد به كرامات پيامبر(صلی الله علیه و آله) و ائمه(علیهم السلام)پرداخته است اما هيچ گونه تحليل مفهومي و حتي گوشه­ي چشمي به مباني كراماتش نينداخته است. جامع كرامات الاولياء نگاشته ديگري است كه در دو جلد سامان يافته و چنان كه خود مي گويد به انگيزه حديث كرامت صحابي پيامبر(صلی الله علیه و آله) و افراد ديگري كه در نوشته هاي جامع پيشينش جا مانده، به فرجام رسانده است و حتي در برخي موارد هويت دارنده كرامت نيز براي نويسنده نامشخص بوده و خود در ابتداي كتاب بدين نكته آگاهي داده است. البته فهرست بيش از چهل كتاب از نوشته ها و جوامع تذكره نويسي را نام برده كه ديدن آنها براي طالبان اين گونه سخنان مفيد خواهد بود. نويسنده كلياتي در تعريف كرامت و مانند آن را به ثبت رسانده اما به پيشگاه وحي بار نيافته و خوشه اي نچيده و در موضوع ما ورود پيدا نكرده است هر چند در مقدمه نزديك به نود صفحه اي خود، در حد دو صفحه به واژه و معناشناسي كرامت و وليّ پرداخته و به چند نمونه قرآني اشاره اي كوتاه داشته است و در زير عنوان المطلب الاول تا الرابع به اثبات كرامات اوليا، انواع كرامات، اين كه كرامات نتيجه طاعات است و در پايان به طبقات مراتب و اصناف اوليا پرداخته است.[2] سپس در دو جلد به يادكرد 54 تن از صحابي رسول خدا(صلی الله علیه و آله)و پس از آن به اولياي خداوند به ترتيب تاريخ زندگي آن ها، به حديث كرامتشان همت گمارده و برخي كارهاي خارق عادت شان را فراهم آورده است.
شايد بر خواننده­ي اهل، غريب آيد كه ابن تيميه با آن همه باورهاي ويژه خود دو نوشته­ي داراي سخن در باب معجزه كرامات از خود به جاي گذاشته است. يكي المعجزة و كرامات الاولياء و ديگري الفرقان بين اولياء الرحمن و اولياء الشيطان ، كه در نوع خود جالب است. وي برخي مطالب درباره كرامات و نيز اوليا را جداگانه در چند فصل بررسيده است به مثل: كرامات انبيا و غير ايشان، احكام خوارق، ارزش معرفتي كرامات و انواع كرامات را كه نزديك به 40 صفحه به سخن نشسته است[3] و نيز در كتاب ديگرش نگاه گروه هاي مردم نسبت به خوارق، جستارهايي درباره وليّ، تمايز كرامت و ديگر كارها از احوال شيطاني را در حدود 75 صفحه به نگارش در آورده است[4]. اما هرگز به مباني و يا مباني قرآني آن نظر نداشته است. اين ها در عربي بود.
اما در زبان فارسي به گونه مستقيم، حتي كمتر از اين هم به بررسي تحليلي خوارق پرداخته نشده است. البته تذكره نويسي به وفور يافت مي شود، از خانقاه نشينان در بزرگ پنداشت پيران شان تا نويسندگان معاصر در مورد عارفان راستين؛ و اين رشته سري دراز دارد. حديث كرامت[5] نام كتابي است كه جناب دكتر استعلامي در آن به نقد و بررسي و شفاف سازي برخي چالش ها در مورد نگاشته هايي چون تذكرة الاولياء[6] ، اسرار التوحيد[7] و جز اين دو، نشسته و در نوع خود ستودني است. به تازگي كتابي به نام سبع هشتم [8] نوشته دو تن از پژوهندگان جوان حوزه عرفان و ادبيات، به طبقه بندي موضوعي كرامات آن هم تا قرن هفت هجري قمري پرداخته اند. كوشش شان را بايد ارج نهاد. ولايت تكويني و تشريعي از ديدگاه علم و فلسفه[9] كتابي است كه به گونه اي پراكنده به جستارهايي در باب خوارق عادات از نگاه دين بررسيده است. مقاله اي علمي نيز كه صفحاتي به شماره انگشتان دست دارد با قلم يكي از پژوهش گران حوزه و دانشگاه سامان يافته پژوهشي در ولايت تكويني انسان از ديدگاه قرآن[10] است جهت و رويكرد اين نگاشته تاب تحسين دارد اما نه جامع است و نه هر سخني را به اندازه لازم گشوده و به سامان رسانده است. اما نگاره اي با نام فوق طبيعت[11] نام گذاري شده كارهاي شگفت آدميان را از ديدگاه علم و قرآن به كنكاش نشسته و دريافت هاي مرموز و ادراكات فراحسي، غيب­بيني، انديشه­خواني، پيش آگاهي، دورجنباني، الهام و رؤياي صادقه را بررسي نموده است. نگارنده با اينكه اين مجموعه را بهترين تلاش در موضوع نگاشت پيش رو مي داند اما بر اين است كه نگارنده­ي فاضل اين كتاب، نه راه را، به گونه­ي كامل، درست رفته و نه راه رفته را صحيح پيموده است و با يك پرسش بنيادين به پيشگاه وحي زانو نزده است.
كوتاه سخن اين كه هيچ­كدام نه به انگيزه پي جويي مباني قرآني كرامات اوليا دست به قلم برده و نه در جست و جوي حل مشكل كرامت گرايي عوام و خواص بوده اند. از اين رو نويسنده بي­هيچ منبع مستقيمي كه ساختاري براي نگاشته خويش از آن الهام گيرد، با وسواس فراوان، خود قالبي چيده تا يك نوآوري اي كرده باشد و راهي را براي پژوهش هاي دقيق پسينش هموار نموده باشد.
اما پژوهه حاضر - از آن جا كه نويسنده، رشته تحصيلي اي هم فكر با موضوع كرامات اوليا داشته، هماره اين مسئله را به عنوان يك دغدغه دنبال نموده - با در نظر گرفتن مشكلات جامعه اسلامي در حوزه عرفان، در حد توان دانش خويش از بي كران قرآن جام گرفته و بدان پرداخته است.
قلمرو و دامنه ي پژوهش
دامنه­ي تحقيق پيش رو، پرداختن به هستي و چيستي اموري است كه كرامات اوليای خدا را پايه ريزي مي كند.
با مطالعه پيشينه ي تحقيق بدين سخن مي رسيم كه نگاشته هاي پيشين، بررسي به چه بخشي از كرامات همت گماشته اند و چه بهره اي را مغفول نهاده اند؛ و در اين عرصه مسائلي است كه هر كدام، مبنايي فرامي خواند و بايد كه آبشخور مباني مسائل علوم انساني در هر شريعتي، اركان بنيادي آن منهاج باشد و در اسلام عزيز، قرآن است و سنت رسول گرامي(صلی الله علیه و آله)و ائمه(علیهم السلام)، سرچشمه­ي همه­ي معارف اصيل است. اين نگاشته به حوزه انسان شناسي تعلق دارد.
كرامت واژه­اي است كه در حوزه­هاي گوناگون علوم انساني بدان پرداخته مي شود و در همه­ي عرصه ها به گونه­ي مثبت به واژه و معناي آن مي نگرند اما سخن در اين جستار، ايضاح و بررسي كرامات در منبع وحياني با نگاه عرفاني است. نگارنده اگر مي خواست كه نامي ديگر اما شايسته­ي اين جستار بر نوشته­ي خويش نهد آن را عرفان در دامان قرآن عنوان مي­داد. اين پژوهش به بررسي و ايضاح مفاهيم كليدي جستار و گسست از همگن هاي آنها و نيز پرداختن به نظرگاه­هاي انديشمندان حوزه­هاي گوناگون علوم انساني است. آنگاه به بي كران قرآن راه يافته تا پاره اي از يافته هاي قرآني در مفهوم اين مسئله را ارائه كند. آن چه اصلي ترين بهره­ي قرآني و پيشاني اين تحقيق علمي است تبيين علل قرآني ـ و نه توصيف دلايل ـ كرامات اوليا است كه دغدغه­ي نخستين اين جانب بوده است؛ و در پايان نيز جستاري در گونه­شناسي موضوعي قرآن كريم انجام گرفته است. البته راقم سطور بر اين باور است كه هر سه گفتار اخير مي­تواند با حجمي چند برابر، از درياي قرآن برگيرد و به ساحل انديشه­ي بشري نشيند. در اين پژوهش، بزرگ ترين مشكل و بيشترين نبود را از نيستي منبع مستقيم و پيشينه اي در اين موضوع، ديده ام حتي يك نوشته به نام مباني كرامات اوليا، چه رسد به مباني قرآني آن يا اصل انديشه اي موضوع. از اين رو، بنياد انديشه­ي اين موضوع، ساختار بحث و چينش عناوين، همه از خود نويسنده است و به راستي اين، دليلي است كه نويسه­ي حاضر آغازي باشد فريادگونه در اين تفكر اما همراه با لغزش­ها.
روش پژوهش حاضر
داده­هاي نوشته حاضر به شيوه­ي كتابخانه اي، و در زمينه­هاي پيدايش انديشه­اي موضوع، اندكي ميداني، گرآوري شده، و پرورش آن به­گونه­ي تبييني و نه توصيفي، به دست آمده است.
به نگاه عالمان روش شناس، آنچه سهم عمده و ويژه­اي در به بار نشستن يك پژوهش دارد، توجه به آيين نگارش و پژوهش است و متدولوژي، رشته­اي بسيار مهم در ميان همه­ي مراكز علمي و در ميان انبوه نويسندگان، اعم از مؤلف و مصنف است و اين­گونه نيست كه هر كس كه او نوشته اي فراهم آورد پژوهشي علمي انجام داده و توليد انديشه اي كرده باشد.
اما سياهه­ي پيش چشم خواننده، پس از اتمام چندين كتاب وزين در حوزه آيين پژوهش، آغاز شده و ثمره اش اين است كه:
در انتخاب موضوع، مسئله­محور و نيز دغدغه­محور بوده است. در بخش جمع داده­ها، از دو روش كتا ب خانه اي و اندكي هم آن­گونه كه ياد شد از شيوه­ي ميداني بهره برده و در مرحله تدوين، به ساختاري در خور يك پژوهش علمي دست زده و قدم به قدم، و مو به مو، هم­سو با نگاشته هاي حوزه روش شناسي نگارش پيش رفته است.
نگارنده كوشيده است در شيوه نگارش تا آن جا كه شدني است واژه ها و نيز رسم الخط پارسي را به كار گيرد جز آن كه به كار بستن آن برداشتي نادرست به دنبال آورد و آن واژه، اصطلاح خاصي در يك دانش باشد.
و در بخش اصلي انديشه ی اين رساله، مطلوبي را كه در انبوه نوشته ها رعايت نمي شود، به دقت از ابتدا تا انتهاي اين رساله پاياني پي گيري شده تا به كژراهه نرفته و در پي آن راه علمي خواننده اي را نبندد و آن مطلوب اين است كه نويسنده بايد مشخص كند كه به دنبال چيست؟ آيا مي خواهد مطلبي را توصيف كند و جزئيات و دلايل موضوع را به تحرير در آورد؟ يا به دنبال تبيين است و مي خواهد علل وجودي مسئله را بيان نمايد؛ و به عبارت دقيق، مقاله او در جهت توصيف دلايل مسئله­ي پژوهش است يا به انگيزه­ي تبيين علل آن- كه ميان اين دو هدف فاصله­ي زيادي است - ويا هر دو را مورد نظر دارد.
چنان كه گذشت پژوهش پيش رو، نوشته اي است كه به انگيزه­ي تبيين علل نگاشته شده و نه توصيف دلايل، اما بر متخصصان اين فن پوشيده نيست كه در برخي مطالب مانند مفاهيم كلي و بيان برخي سخنان در لابه لاي نظريه اي ناگزير از به كار بردن بخش توصيفي است كه البته روش معمول نيز همين است كه در شيوه تبييني، از توصيف بعضي دلايل گريزي نيست؛ لذا تلفيقي از تبيين علل و توصيف دلايل را عجين نموده است.
در برگردان واژه­ها و عبارت­هاي وحي نيز نظر به اينكه نگاشته­ي پيش رو، كاري قرآني ـ عرفاني است و بخش فزاينده اي از يافته هايش به آيات قرآن زيبايي يافته، نگارنده بر خود لازم دانست كه در برگردان واژه ها و جملات وحياني وسواس به خرج دهد بنابراين پژوهنده­ي اين سطور پس از جست وجو و پرس وجويي علمي از كتاب شناسان قرآني بدين ره­آورد رسيده كه از برگردان استاد مسعود انصاري بهره جويد تا نزديك ترين معنا را به كار بسته باشد. هر جا كه آيه اي را به گونه­ي كامل برگردانده تمام متن ترجمه­ي مترجم و آنجا كه گزيده­ي آيه را برگردانده است نيز باز از ترجمه­ي اين استاد باريك­بين استفاده نموده است. در اين گزينش افزون بر واكاوي و مقابله­ي برگردان استاد انصاري با ترجمه هاي پرآوازه­ي به ويژه ترجمه­ي استاد محمدمهدي فولادوند، در پي نوشتي كه كتاب شناس دقيق جناب استاد بهاءالدين خرمشاهي بر ترجمه­ي استاد انصاري نگاشته اند، اين ترجمه را داراي دقت بيشتري دانسته اند. قابل توجه اين كه جناب استاد خرمشاهي هر دويِ اين دو برگردان از دو استاد را يعني ترجمه استاد فولادوند و استاد انصاري را خود ويراست نموده اند. دليل سوم بهره جستن نويسنده­ي اين سطور از ترجمه­ي ياد شده نوتر بودن برگردان ايشان است[12]. در گفتار نخست بخش پايانيِ نوشته، كه به طور كامل، بررسي مستقيم گونه هاي خارق عادت در آيات قران است نيز گر چه يكسره برگردان مستقيم آيه نيست اما وام گيري از ترجمه­ي ياد شده را به همراه دارد.

[1]. البحراني، السيدهاشم بن سليمان، مدينة معاجزالائمه الاثني عشر و دلائل الحجج علي البشر، تحقيق: الشيخ عزة الله المولايي الهمداني. موسسه المعارف الاسلاميه. الطبعه الاولي.1413 ق.
[2]. النبهاني، يوسف بن اسماعيل، م 1350 ق، جامع كرامات الاولياء، ضبّطه و صححه محمد عزت بيومي، مكتبة التوفيقية، ص10 تا 99.
[3]. ابن تيميه، تقي الدين، المعجزة و كرامات الاولياء، دراسة و تحقيق: مصطفي عبدالقادر عطا، بيروت، دار الكتب العلميه، 1405ق، 1985 م.
[4]. همو، الفرقان بين اولياء الرحمن و اولياء الشيطان، بيروت، دار الكتب العلميه، 1402 ق.
[5]. استعلامي، محمد، حديث كرامت، تهران، سخن، 1388.
[6]. عطار، فريدالدين، تذكرة الاولياء، تهران، پيمان، پنجم، 1387.
[7]. ابن منور، محمد، اسرار التوحيد في مقامات الشيخ ابي سعيد، مقدمه، تصحيح و تعليقات: محمدرضا شفيعي كدكني، تهران، پنجم، آگاه، 1381.
[8]. شهبازي، ايرج، سبع هشتم، علي­اصغر ارجي، قزوين، سايه­گستر، اول، 1387.
[9]. سبحاني، جعفر، ولايت تشريعي و تكويني از ديدگاه علم و فلسفه، قم، مؤسسه­ي امام صادق عليه السلام ، دوم، 1385.
[10]. محمدرضايي محمد، پژوهشي در باب ولايت تكويني انسان ازديدگاه قرآن، فصلنامه­ي انسان پژوهي دينی، سال هفتم، شماره 24، قم، پاييز و زمستان 89، ص5 – 17.
[11]. كلانتري، ابراهيم، فوق طبيعت، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامي، اول، 1389.
[12]. به تازگي، برگردان ايشان از تفسير كشاف زمخشري به پارسي به بازار دانش عرضه شده است. اهل دانش به اهميت و دقت زمخشري و كشاف و كتب ديگر وي در عرصه­هاي ادبي آگاه­اند و ترجمه­ي آن تفسير ادبي، به راستي دستي نيرومند در ادبيات عرب را فرامي­خواند.
مقدمات... 1
پيش گفتار. 2
طرح مسئله. 4
اهميت و ضرورت پژوهش.... 5
پيشينه ي پژوهش.... 7
قلمرو و دامنه ي پژوهش.... 10
روش پژوهش حاضر. 11
بخش يكم:بررسي هاي مفهومي و ديدگاه ها در مورد كرامات اوليا
گفتار نخست: درباره ي كرامت... 14
1.واژه شناسي كرامت... 15
2. اصطلاح شناسي كرامت و امور خارق عادت... 15
3. نگاهي به گونه هاي امور خارق عادت و كرامت... 17
4. جدايي كرامت از معجزه و إرهاص . 18
5. در هم آميختن كشف و شهود با كرامت... 21
6. گسست كرامت از سحر و شعبده و استدراج . 23
7. ايضاح مفهومي حقيقت قرب فرائض و نوافل و تبيين كارايي آن دو در كرامات اوليا. 25
نتيجه و ره آورد گفتار:29
گفتار دوم:درباره ي وليّ.. 30
1. واژه شناسي وليّ.. 31
2. مفهوم شناسي وليّ.. 32
3. گونه هاي ولايت... 34
4. پله هاي ولايت... 37
5. پيوند و گسست ولايت با نبوت و رسالت . 40
5-1. پيوستگي وليّ با نبيّ و رسول . 40
5-2. گسست ولايت از نبوت و رسالت . 41
نتيجه و ره آورد گفتار:43
گفتار سوم:دیدگاه هاي درباره ي كرامات اوليا44
1. ديدگاه متكلمان. 45
2. ديدگاه فيلسوفان. 47
2-1. فيلسوفان سينوي.. 48
2-2. فيلسوفان اشراقي.. 50
2-3. فيلسوفان صدرايي.. 51
3. ديدگاه عارفان. 52
4. نظرگاه مخالفان. 53
نتيجه و ره آورد گفتار:55
بخش دوم:بررسي هاي قرآني كرامات اوليا
گفتار نخست:گونه شناسي قرآني امور معجزه گونه و خارق عادت قرآني با دو روي كرد 57
روي كرد نخست: گونه هاي خوارق قرآني.. 59
فهرست گونه شناسي قرآني خوارق عادات:60
1. رهايي دادن اولياي الهي از بند مكرهاي دشمنان خدا61
1-1. داستان های اعجاب آور كشتي نوح(علیه السلام)61
1-2. آتش نمرود و گلستان خليل(علیه السلام)62
1-3. گذر كردن موساي كليم(علیه السلام) از ميان دريا63
2. آگهي از غيب و اشراف بر ضماير. 63
3. زنده كردن مردگان. 64
4. ديدار و گفت وشنود فراحسي.. 64
4-1. فرشته ديداري.. 64
4-1-1. ابراهيم(علیه السلام) و مهمانان غيرعادي.. 64
4-1-2. زكريا(علیه السلام) و كروبيان. 65
4-1-3. حضرت مريم(علیها السلام) و فرستادگان الهي.. 65
4-2. شنود صداي خدا66
4-2-1.سخن گفتن خدا با موسي(علیه السلام) با صدايي از ميانه ي درخت... 66
5. فرزند دار شدن معجزه آسا. 67
5-1. فرزنددار شدن معجزه آسا در پيريِ مرد (ابراهيم(علیه السلام)) و نازايي همسر. 67
5-2. تولد دور از انتظار حضرت يحيي(علیه السلام)67
5-3. فرزند دار شدن مريم(علیها السلام) بي هيچ همسري.. 67
6. پيش بینی ها. 68
6-1. پيش بيني هلاكت دشمنان خدا68
6-2. پيش بيني حضرت عيسي(علیه السلام) از آمدن پيامبري پس از خود با نام و نشان. 68
6-3. پيش گويي كتاب رسول گرامي اسلام(صلی الله علیه و آله)69
6-4. پيش بيني حضرت لوط(علیه السلام) در فريادرسي نهاني خداوند از وي در برابر ناپاكي مردمان. 69
7. درمان بيماران به گونه فراعادي.. 69
7-1. شفاي بيماران بي علاج.. 69
7-2. درمان بيماري از دور. 70
8. خلق و ايجاد. 70
8-1. خلق شتر از سوي صالح(علیه السلام)70
8-2. از گِل، پرنده ساختن عيساي مسيح(علیه السلام)71
9. دست هاي پنهان در هنگام نياز اولياي خدا72
9-1. ناديده شدن برگزيده ي خدا با پوشش تار عنكبوت.. 72
9-2. كمك فرشتگان در نبردهاي نابرابر. 72
9-2-1. در هم كوباندن لشكري با مشتي از خاك... 72
9-2-2. دست هاي غيب در گاه نياز لشكر خدا با ياري رساني فرشتگان در نبردهاي نابرابر. 73
9-3. باز شدن درهاي كاخ براي يوسف(علیه السلام)73
10. بيدار شدن پس از صدها سال خفتن.. 73
11. زنده شدن انساني، ساليان دراز پس از مرگ... 74
12. گرفتن سفره و غذاي آسماني از نهان. 75
12-1. فرو فرستادن خوردنی ها از آسمان براي يك قوم. 76
12-2. مائده ي خدا آسماني به دعاي عيسي(علیه السلام) براي مردم. 76
12-3. سفره ي آسماني براي حضرت مريم(علیها السلام)77
13. سخن گفتن كودك... 77
13-1. سخن گفتن حضرت عيسي(علیه السلام) در كودكي.. 78
13-2. شهادت نوزادي در دفاع از يوسف(علیه السلام)78
14. تولد فرزند از بانويي، بي واسطه ي مرد. 78
15. تبديل چيزي به چيز ديگر. 79
16. در خواست عذاب از وليّ خدا و فروفرستادن آن. 80
17. خواب های راستين.. 80
17-1. خواب يوسف(علیه السلام)در كودكي.. 80
17-2. تعبير خواب يوسف(علیه السلام) براي هم زندانی هایش در زندان. 81
17-3. بازخواني خواب پادشاه از سوي يوسف(علیه السلام) درباره ي آينده ي مصر. 81
18. جوشيدن شگفت انگيز آب از زمين.. 82
18-1.حيرت آوري در رهايي پيامبري شكيبا، حضرت ايوب(علیه السلام)82
18-2. فواره كردن آب از تنور. 82
18-3. جوشش آب از صخره اي خشك با وارد كردن و زدن عصا بر آن. 82
19. انجام كاري زمان بر، در اندك زمان. 83
20. آگاهي از غيب... 83
20-1. پيش بيني پيامبران الهي از رخ دادهاي آينده84
20-2. الهام خداوندي به مادر حضرت موسي(علیه السلام)84
20-3. حضرت خضر(علیه السلام)، كارهاي عجيبش و آگاهي دادن از غيب.. 85
21. برآورده شدن دعا. 86
21-1. استجابت دعاي حضرت لوط(علیه السلام) به گونه اي شگفت.. 86
21-2. برآورده شدن دعاي حضرت زكريا(علیه السلام)86
22. زندگي در شكم ماهي.. 87
23. نجات اولياي خدا از عذاب هاي همه گير. 88
24. تسخير موجودات... 88
24-1. تسخير جن.. 88
24-2. تسخير حيوانات به دست سليمان(علیه السلام)89
24-3. تسخير كوه توسط حضرت داود(علیه السلام) و نيروي شگرفش... 90
24-4. تسخير و هم نوايي مرغان هوا با داود(علیه السلام)91
24-5. تسخير باد. 91
25. نرم شدن آهن در دستان وليّ خدا92
26. شگفتي هايي از برخي حيوانات... 92
26-1. كارهاي شگفت هدهد. 92
26-2. بازماندن سگ اصحاب كهف پس از صدها سال. 93
26-3. كار شگفت انگيز پرندگان در زمين گير كردن اصحاب فيل.. 93
27. اعجاب آوري كوه و درخت... 93
27-1. شنود صدا از كوه از سوي موساي كليم(علیه السلام)94
27-2. ديدن آتش از درخت و تكلم با خدا94
28. شكافت دريا. 95
29. درخشش دست... 95
30. از ميان رفتن كارايي يك افزار. 96
30-1. نبريدن كارد در قرباني كردن اسماعيل(علیه السلام)96
31. عروج به آسمان ها و عوالم غيب... 97
31-1. عروج حضرت عيسي عليه السلام به آسمان(علیه السلام)97
31-2. معراج حضرت رسول(صلی الله علیه و آله)، فوق شگفتي اي از پيامبر اسلام. 97
روي كرد دوم: صنف شناسي قرآني دارندگان امور خارق عادت... 101
فهرست صنف شناسي قرآني دارندگان خوارق:102
نتيجه و ره آورد گفتار:103
گفتار دوم:بازيابي مفهومي و بررسي هايي درباره ي مفهوم كرامت و وليّ در قرآن 105
1. واژه شناسي كرامت در قرآن. 106
2. واژه شناسي وليّ و ولايت در قرآن كريم. 108
3. درنگي در پيشينه ي چالشي به نام كرامت خواهي و چگونگي برخورد قرآن كريم با آن. 109
4. انديشه ي قرآن در امكان و وقوع كرامت... 111
5. كرامت و قاعده ي عليت، در قرآن. 112
5-1. فاعل كرامت از ديد قرآن كريم. 115
6. توحيد افعالي و تصرف ولي در پرتو ولايت تكويني او در قرآن. 120
6-1. بررسي آيات قرآن درباره صفت فعلي ولايت... 121
6-1-1. آياتي كه ولايت را براي خدا ثابت می کند. 121
6-1-2. آياتي كه ولايت را از غير خدا سلب می کند. 121
6-1-3. آياتي كه ولايت را مختص خدا می دانند. 122
6-1-4. آياتي كه حاكميت و حكم را مختص خدا می داند. 122
7. جستاري در ولايت غير خدا123
7-1. گونه هاي ولايت ديني در قرآن. 123
7-2. ولايت رسول خدا و اوصياي ايشان. 124
7-3. ولايت طاغوت و شيطان بر كافران. 124
8. ولايت پاداشي.. 125
9. توحيدْمحوري قرآن و نگاه داشت فاصله ميان مقام الوهيت(خالق) و جايگاه ولايت(مخلوق)126
نتيجه و ره آورد گفتار:129
گفتار سوم:بررسي زمينه هاي تحقق ولايت تكويني و تصرفات اوليا، در قرآن 131
1.عبوديت... 133
1-1. واژه و معناشناسي عَبْد . 133
1-2. عبوديت در قرآن. 133
1-3. فراگير بودن معناي عبوديت در قرآن. 135
1-4. ظهور آثار قرب به حق(نوافل و فرائض) از نگاه قرآن. 136
2. معرفت شهودي.. 138
2-1. بخشي از دانش كتاب علم من الكتاب . 139
2-2. همه ي دانش كتاب علم الكتاب . 143
2-3. تعليم اسماي الهي به دست خدا147
2-3-1. تحليل فضاي گفت وشنود خدا و فرشته ها148
2-3-2. بررسي كيستي آموزگار اسماي الهي و دانش اندوز ره یافته به ساحت حق.. 149
2-3-3. چيستي جنس تعليم. 149
2-3-4. ايضاح چگونگي تعليم. 149
2-3-5. تعيين حجم داده ها در آموزش الهي.. 150
2-3-6. تحليل مورد تعليم. 151
2-3-7. توصيف مراد از اسماي حسني.. 154
2-3-8. بيان پيوند آدمي(وليّ خدا) با اسماي حسناي خداوند. 157
2-3-9. حقيقت و كاركرد اسم اعظم. 158
3. خلافت الهي.. 162
3-1. واژه و معناشناسي خلافت... 162
3-2. ضرورت وجود خليفه ي خدا در عالم. 164
3-3. معناي خلافت خدا در عين حضور خداوند. 164
3-4. مصداق جانشيني آدمي و مقصود از مستخلف عنه. 167
3-5. درجات خلافت الهي.. 168
3-6. گستره ي جانشيني آدمي.. 172
نتيجه و ره آورد گفتار:174
كتاب نامه 177


دریافت فایل
جهت کپی مطلب از ctrl+A استفاده نمایید نماید



مباني قرآني كرامات اولياء


كرامات اولياء


مقاله


پاورپوینت


فایل فلش


کارآموزی


گزارش تخصصی


اقدام پژوهی


درس پژوهی


جزوه


خلاصه