رويكرد فقها به موسيقي و احكام آن در فقه اماميه - دانلود رایگان
دانلود رایگان رويكرد فقها به موسيقي و احكام آن در فقه اماميه
دانلود رایگان
| رويكرد فقها به موسيقي و احكام آن در فقه اماميهرويكرد فقها به موسيقي و احكام آن در فقه اماميه مقدمه پيشينه مطالعاتي نشان مي دهد كه موسيقي از بدو تولد و پيدايش انسان، باوي همزاد بوده است. اگر موسيقي را به طور عام مجموعه صداها- نواها- بانك فرياد و سازها بپذيريم خواهيم ديد كه آن، جزء مخلوقات خداوندي است كه از طرف او در انسان و طبيعت براي برقراري ارتباط به وديعه گذاشته شده است در بررسي هاي انجام شده در مي يابيم چه در قرآن و چه منابع شينداري ديگر گوش سمع (شنيدن) از ساير حواس پنجگانه از جايگاه بالاتري برخوردار است به طوري كه در قرآن كريم به تكرار السمع و البصر سميع و بصير همواره سمع مقدم بر بصر است و اين اهميت شنيدن را بيشتر مي كند و گوش تنها مشتري همه اصوات است. اِنّ الله سميعٌ بصير اين امر اثبات شده است در عالم حيوانات و پرندگاه صداها و غرش ها مفاهيم ارتباطي مختصي هستند اين موجودات با توجه به ويژگي هاي خود بدين وسيله جايگاه خود را به اثبات مي رسانند از جمله قناري و بلبل كه مظهر لطافت هستند با صداي زيباي خود حتي انسان ها را به وجد مي آورند. شير با غرش عظمت قدرت خود را مي فهماند و... اي بسا انسانها نيز به دلايل ارتباط كلامي موثر مي توانستند در همنوعان خود نفوذ بيشتري پيدا كنند به عنوان مثال داود نبي(ع) از صوت خوش برخوردار بوده است. و چوپان ها با نواختن ني و ساز يك ارتباط روحي ماورايي داشتند. خداوند متعال با فرارسيدن روز يوم الحساب با دو نفع صور(صداي مهيب) انسان ها را به بررسي اعمال دعوت مي كند. در برخي از روايات آمده است كه حضرت آدم نبي(ع) بانواي خوش دربارگه حق به راز و نياز مي پرداخت و اما شيطان بدليل رانده شدن از بهشت ناله غمناك به آسمان بلند كرد. (الغنانوح ابليس علي الجنه) در روايتي از امام صادق(ع) نقل شده است در بهشت درختي است كه به امر خدا و با وزيدن باد، از آن درخت چنان صداي خوش سر داده مي شود كه هرگز كسي صداي به آن زيبايي نشنيده است. و اين صداي خوش به گوش كسي مي رسد كه دنيا، گوش خود را از شنيدن صداي غنا (شيطاني) دور نگه داشته باشد چنين شخص در بهشت از سماع آن (موسيقي روبخش) بهره مي برد. اظهار نظر درباره موسيقي كاري دشوار است آنگونه كه اشاره شد بدليل گستره موسيقي و تعميم آن به همه اصوات و كلام انساني و صداي سازها..... با پذيرفتن اين عبارات كه ..... آنگاه كه كلام پايان يافت موسيقي آغاز شد و از طرفي ديگر غنا نوحه سرايي ابليس است كار قدري مشكل مي شود. البته موسيقي از منظر حكماي گذشته و اسلامي داراي تعاريف و تعابير گوناگون است بعنوان مثال فيثاغورث حكيم يوناني اعتقاد داشت كه هر چيزي در اين دنيا صورتي دارد از حقيقت خود در افلاك و تمام نغمات موسيقي هم در عالم افلاك و ارواح نمودار است. مي گويند او جان خود را تزكيه كرد و به عالم بالا عروج داد. نغمات افلاك و اصوات حركات كواكب را سماع كرد و پس علم الحان و موسيقي را بنيان نهاد. افلاطون موسيقي را داراي سه ركن مي داند كه شامل لحن- ريتم و كلام و محتوا كه دوركن اول بايد در خدمت ركن سوم يعني كلام و محتواي باشد.[1] ارسطو فيلسوف يوناني در مورد موسيقي چنين نظري دارد. از موسيقي مي توان در بسياري از شئون زندگي بهره گرفت و لذت برد اما لذت موسيقي نبايد هدف اصلي زندگي قرار گيرد.[2] موسيقي به مكاتب فلسفي اسلامي بدلايل گوناگون راه يافت كه از جمله حكماي برجسته اي در عالم اسلام به موضوع موسيقي پرداختند كه از آن جمله مي توان به يعقوب الحاق كند(218 هـ ق)ابونصرفارابي (331 هـ ق) جماعت اخوان الصفا(350-440 هـ ق) ابوعلي سينا (428 هـ ق) خواجه نصيرالدين طوسي(672 هـ ق) قطب الدين شيرازي (710 هـ ق) و... نام برد. [1]. بهروزي، شاپور، چهره هاي موسيقي ايران، نشر كتاب سرا، ج 1، ص 51 و 52 و 653 [2]. همان عنوان صفحه چكيده 1 مقدمه 2 بيان مساله 4 پيشينه مطالعاتي تحقيق 5 سوالات تحقيق 7 فرضيه تحقيق 7 هدف تحقيق 7 روش تحقيق 7 فصل اول:كليات مبحث اول: شناخت موسيقي و تاريخ پيدايش آن گفتار اول: تعريف موسيقي از نظر لغوي و اصطلاحي 10 موسيقي چيست؟ و تعريف آن از نظر موسيقي دانان به معناي عام 10 گفتار دوم: پيدايش موسيقي 14 گفتار سوم: پيشينه تاريخي موسيقي در اقوام و ملل گوناگون (ايران ، اعراب، يونان) 18 مبحث دوم: شناخت واژگان مرتبط گفتار اول: غنا 26 غنا جز كدامين مقوله است كلام است يا صوت؟ 27 گفتار دوم: غنا از منظر فقهاي شيعه 30 گفتار سوم: طرب و مطرب 32 گفتار چهارم: لهو و لعب 35 گفتار پنجم: لغو 36 گفتا ششم: سماع 37 گفتار هفتم: ترجيع 38 گفتار هشتم: حداء 39 گفتار نهم: قول زور 39 فصل دوم: نظريه حرمت موسيقي و غنا و بررسي دلايل آن مبحث اول: دلايل حرمت غناء و موسيقي گفتار اول: شناخت غناء از راه عرف 43 گفتار دوم: فرق بين غناء و موسيقي 44 گفتار سوم: آيات شريفه قرآن 45 روايات معصومين(ع) 49 قول زور و لهو الحديث به عنوان مصاديق غناء 51 باطل بودن غناء از نظر عرف 51 اجماع 52 گفتار چهارم: دلايل حرمت لهو و لعب 54 آيات شريفه قرآن 54 روايات معصومين(ع) 56 تلازم 57 گفتار پنجم: دلايل حرمت لغو از روايات معصومين(ع) 58 گفتار ششم: دلايل حرمت باطل از روايت معصومين(ع) 59 گفتار هفتم: دلايل حرمت آلات موسيقي 60 روايات مناهي از آلات موسيقي 60 رواياتي كه از عذاب شخص نوازنده دلالت دارند 61 اجماع 62 فصل سوم: بررسي نظريه حليت موسيقي و فروعات و احكام آن مبحث اول: دلايل حليت موسيقي گفتار اول: اقوال فقهاي پيشين و فقهاي معاصر در حليت موسيقي 67 گفتار دوم: دلايل و مستندات حليت موسيقي 73 انصراف 73 رواياتي كه مويد صوت زيباست 74 جواز غناء در اعياد و ايام فرح 76 جواز غناء در عروسي ها 76 صوت زيبا در قرائت قرآن 77 رواياتي كه دلالت بر جواز حداء دارند 78 رواياتي كه دلالت بر جواز نوحه گري دارند 79 مبحث دوم: مستثنيات غناء گفتار اول: غناء در مرثيه خوانيها 82 گفتاردوم: غناء در قرائت قرآن 82 گفتار سوم: غناء در عيد فطر و عيد قربان به هنگام شادي 84 گفتار چهارم: حداء 84 گفتار پنجم: غناء در عروسي ها هلهله و هوراء 85 مبحث سوم: احكام و فروعات گفتار اول: طرح چند سوال فقهي 89 1-آيا آلات موسيقي بطور كلي حرام مي باشد؟ 89 2- آيا تغييرات فيزيكي و هندسي در آلات موسيقي مانع از حكم حرمت مي شود 89 3- آيا استفاده از آلات موسيقي در تمامي زمينه ها ممنوع است؟ 90 4- گوش فرا دادن به موسيقي سازي لهوي چه حكمي دارد؟ 91 5-حكم موسيقي مشكوك چيست؟ 91 6- ملاك تميز موسيقي حلال از حرام چيست؟ 92 7- ارائه تشخيص موسيقي مطرب و لهوي از غير آن چيست؟ 92 8- تشخيص مطرب بودن صدا 92 گفتار دوم: موسيقي و غناء از نظر مراجع تقليد و پاسخ آيات عظام 93 گفتار سوم: برگزيده استفتائات حضرت امام خميني درباره موسيقي 94 نتيجه گيري 96 پيشنهادات 98 منابع و ماخذ 99 دریافت فایل جهت کپی مطلب از ctrl+A استفاده نمایید نماید |